Primaire pagina's

Rondom de bevalling:

• Bel ons direct als er voor de 37 weken zwangerschap, tekenen zijn dat de bevalling is begonnen (zoals bijvoorbeeld weeën).

Weeën:

• Beval je van je eerste kindje? Bel ons altijd als je een uur lang regelmatige weeën hebt, om de drie tot vier minuten, waarbij de wee ongeveer een minuut lang aanhoud.
• Beval je van je tweede of volgende kindje? Bel ons altijd als je een uur lang regelmatige weeën hebt, om de vijf minuten, waarbij de wee ongeveer een minuut lang aanhoud (tenzij we andere afspraken met je maken, dan hoor je dit op het spreekuur).

Vruchtwaterverlies/gebroken vliezen:

• Bel ons overdag altijd! Probeer het vruchtwater op te vangen, zodat we dit kunnen bekijken.

Bij vruchtwater verlies in de nacht, bel je de volgende ochtend om 09:00 uur, tenzij:

• Je nog geen 37 weken zwanger bent
• De baby nog niet is ingedaald (dit hoor je op het spreekuur)
• Het vruchtwater groen of bruin van kleur is
• Je ook weeën hebt

Slijmerig bloedverlies is normaal, dit kan de slijmprop zijn, of bloedverlies door het weker worden van de baarmoedermond en het ontstaan van ontsluiting.

• Bij helderrood bloedverlies, zoals bij een menstruatie, bel je ons altijd!

Elke zwangerschap en vrouw is anders, maar er zijn een aantal klachten die we vaak voorbij zien komen. Een aantal hebben we op een rijtje gezet inclusief tips wat je er eventueel tegen kan doen. Twijfel je of een van je klachten normaal is, aarzel niet om dan contact met ons op te nemen! Wij helpen je graag verder.

Een zwangerschap zorgt voor veel veranderingen in je lichaam, dit heeft voornamelijk te maken met alle hormonen die erbij komen kijken. Hierdoor kun je sneller en vaker moe zijn dan anders. Aan het einde van de zwangerschap kan de vermoeidheid ook komen door een zware buik die mogelijk in de weg gaat zitten met bijvoorbeeld slapen.

Tips:
• Geef toe aan je vermoeidheid! Ga op tijd naar bed en probeer ook overdag je rust te pakken.
• Zorg voor voldoende beweging, buitenlucht en vocht (zeker 2 liter water per dag)!

Vooral in de eerste drie tot 4 maanden van de zwangerschap kun je last hebben van (ochtend)misselijkheid, welke vaak ook gepaard gaat met overgeven. Ook dit heeft weer te maken met alle veranderingen en hormonen in je lichaam. Misselijkheid kan erg vervelend zijn en belemmert je soms tijdens je dagelijkse bezigheden.

Tips:
• Wat kan helpen is om iets kleins te eten voordat je opstaat uit bed in de ochtend.
• Eet kleine maar gezonde maaltijden gedurende de hele dag om je maag gevuld te houden.

Als je erg veel moet spugen en het lastig voor je is om vocht binnen te houden, neem dan contact met ons op. Soms kan de misselijkheid zo erg zijn dat er medicatie via de huisarts nodig is. Dit is gelukkig in de meeste gevallen niet nodig!

Als je zwanger bent, kun je wat sneller duizelig worden dan normaal. Dit kan een aantal oorzaken hebben: een lage bloeddruk of een lage bloedsuiker.
Tips:
• Als een lage bloeddruk de oorzaak is van je klachten, wil het eten of drinken van iets zoutigs vaak helpen (bijvoorbeeld een kopje bouillon of een zout dropje). Veel drinken helpt hiertegen ook.
• Eet gedurende de dag regelmatig kleine beetjes om je bloedsuiker op peil te houden.

Soms kan dit gevoel ook optreden als je op je rug ligt, dit komt doordat de baarmoeder op een belangrijk bloedvat drukt naast je ruggenwervel. Als je hier geen last van hebt, is het geen probleem om gedurende je zwangerschap te slapen op je rug. Je hoeft ook niet bang te zijn dat je in je slaap per ongeluk te lang op je rug ligt. Als je er niet lekker van wordt, draai je vanzelf op je zij. Voor je kindje is het niet gevaarlijk als je een tijdje op je rug ligt.

Tijdens de zwangerschap kun je ook last hebben van hartkloppingen en kortademigheid. Dit komt doordat je tijdens de zwangerschap extra bloed aanmaakt, waardoor je hart soms wat harder moet werken. De kortademigheid wordt veroorzaakt doordat je lichaam wat gevoeliger is voor CO2. Je bent dus niet daadwerkelijk kortademig, maar je lichaam geeft eerder een prikkel af dat je zuurstof nodig hebt.

Als we het vermoeden hebben dat de duizeligheid en eventueel moeheid het gevolg kunnen zijn van bloedarmoede (ijzertekort), kan dit aangetoond worden met een bloedonderzoek. De behandeling hiervan bestaat uit het slikken van ijzertabletten die wij je kunnen voorschrijven. Veel zwangere vrouwen hebben echter geen klachten bij een ijzertekort.

Door verslapping van de maagklep, door alle zwangerschapshormonen, kan maagzuur omhoog komen. Dit kan een brandend gevoel geven in de slokdarm en de keel. Vooral in de laatste weken van de zwangerschap kan dit erg vervelend zijn.

Tips:
• Drink liever geen koolzuurhoudende dranken maar veel water.
• Eet kleine porties, niet te vet en gekruid eten en probeer ’s avonds laat ook niets meer te eten.
• Af en toe wat blanke of vanille vla eten helpt bij veel zwangere vrouwen om het maagzuur te neutraliseren.
• Rechtop zitten en eventueel wat rechterop slapen kan ook helpen.
• Haal gerust een middeltje tegen maagzuur bij de drogist, bijvoorbeeld Rennie’s, Antagel of Regla-ph.

Bandenpijn voelt aan als plotselinge steken in je liezen. De pijn kan zelfs doortrekken tot in de schaamlippen. De baarmoeder hangt vast met allerlei banden aan het bekken en door de groei van de baarmoeder rekken deze banden op. Dit kan de pijn die je voelt veroorzaken, voornamelijk in het begin en aan het einde van de zwangerschap. De pijn kan erger worden bij plotselinge bewegingen als niezen en hoesten. Bandenpijn kan geen kwaad!

Tips:
• Pas je ritme aan en sta niet te snel op.
• Ondersteun je buik met je handen als je moet niezen of hoesten.

Een harde buik is het samentrekken van de baarmoeder, en is een oefening van de baarmoeder voor de bevalling (ook wel Braxton Hicks contracties, voorweeën en/of indalingsweeën genoemd).

Meestal zijn de harde buiken niet pijnlijk en komen ze niet regelmatig. Ze komen voornamelijk aan het einde van de zwangerschap voor. Sommige vrouwen hebben echter nooit last van harde buiken.

Als je veel last hebt van harde buiken zal de verloskundige je adviseren om je urine te laten testen op blaasontsteking.

Wanneer bel je de verloskundige? Als de harde buiken pijnlijk zijn en regelmatig komen, zeker als je nog geen 37 weken bent. Zolang de harde buiken niet pijnlijk zijn en niet regelmatig komen, is er niets aan de hand.

Tip:
• Neemt rust en zorg voor warmte (douche of kruik). De baarmoeder is een spier. Als je het druk hebt of je bent erg gespannen, dan reageert je baarmoeder daarop.

Tijdens de zwangerschap treedt er onder invloed van hormonen een natuurlijke verweking van de gewrichtsbanden op. Elke zwangere heeft dus bekkeninstabiliteit maar de één heeft er meer last van dan de ander. Het kindje kan hierdoor makkelijker door het bekken tijdens de bevalling.

Bekkeninstabiliteit kan echter wel klachten veroorzaken, zoals pijn in het gebied van de lage rug, het stuitje, de liezen, het schaambeen en/of aan de zijkant van de bovenbenen. Sommige vrouwen hebben gedurende de hele zwangerschap last van rug- en bekkenklachten, andere helemaal niet.

Tips:
• Zorg voor een goede houding. Ga bijvoorbeeld recht op een stoel zitten en niet met je benen over elkaar. Dit is heel belangrijk om klachten te voorkomen, genezen lukt vaak niet in de zwangerschap.
• Volg eventueel fysiotherapie. Zij kunnen je tips en adviezen geven voor een goede houding en oefeningen.

Een van de zwangerschapshormonen (progesteron) werkt verslappend op de spieren in de darmwand. Hierdoor krijgen veel vrouwen tijdens de zwangerschap last van obstipatie.

Tips:
• Eet regelmatig en sla vooral het ontbijt niet over!
• Drink veel water (tenminste 2 liter per dag).
• Eet veel vezels; minstens twee stuks fruit en twee opscheplepels groente per dag.
• Zorg voor voldoende beweging, dit stimuleert de darmen.
• Geef gehoor aan elke aandrang, ga meteen naar het toilet en neem er de tijd voor.
• Bij de drogist of supermarkt zijn een aantal middelen verkrijgbaar die helpen bij de stoelgang: bijvoorbeeld lactulose, Roosvicee Laxo of Danone Activia.

Mochten bovenstaande tips onvoldoende effect hebben, dan kun je aan de huisarts om een laxerende siroop vragen.

Voor iedereen geldt in principe: eet gezond, gevarieerd en drink voldoende water (het advies is 2 liter per dag)! Gebruik hierbij bijvoorbeeld de Schijf van Vijf . Daarnaast zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt eten tijdens de zwangerschap. Bij sommige voedingsproducten kan je het risico lopen om besmet te worden met toxoplasmose of listeriose. Hier kun je flink ziek van worden. Kijk ook eens op de website van het Voedingscentrum voor meer informatie!

Daarnaast heeft het Voedingscentrum een app ontwikkeld speciaal voor zwangere vrouwen: de Zwangerhap.

Tips om besmetting met toxoplasmose of listeriose te voorkomen:

• Eet geen rauw vlees; dus bijvoorbeeld geen rosbief, filet americain, salami, droge worst, chorizo, tartaar en carpaccio.
• Eet geen zachte kazen die van rauwe melk/ ongepasteuriseerde melk zijn gemaakt. Op de verpakking staat dan “au lait cru”, ongepasteuriseerde melk of rauwe melk.
• Eet geen voorverpakte gerookte vis zoals vacuümverpakte gerookte zalm of paling, tenzij daarna goed verhit.
• Rauwe groenten en fruit goed wassen.
• Bewaar verse producten zoals vleeswaren en rauwkostsalades niet te lang.
• Let op met het verschonen van de kattenbak, in de uitwerpselen van katten kan namelijk toxoplasmose voorkomen. Gebruik handschoenen of laat het door iemand anders doen.
• Ook als je in de tuin werkt geldt dat het verstandig is om tuinhandschoenen te dragen en daarna goed je handen te wassen.

Overige voedingsadviezen:

• Beperk de inname van leverproducten zoals bijvoorbeeld leverworst tot maximaal één boterham per dag. Lever bevat veel vitamine A en dat kan schadelijk zijn voor de baby.
• Vette vis eten is gezond, maar pas wel op met roofvissen (zwaardvis, snoekbaars, haai, koningsmakreel en verse tonijn). Deze kunnen relatief veel kwik en dioxines bevatten, wat schadelijk kan zijn voor de baby. Tonijn uit blik bevat veel minder kwik en dioxines, dit mag tot 2 keer per week gegeten worden. Ook wilde paling kun je beter niet eten als je zwanger bent; kweekpaling kan wel gegeten worden.
• Drink niet meer dan één kop koffie per dag, te veel cafeïne is niet goed.
• Kook eieren minimaal 7-8 minuten om een eventuele salmonellabesmetting te voorkomen.

Een afspraak voor een echo op verzoek kan worden ingepland in het reguliere echo spreekuur. Een verwijsbrief is voor deze echo niet nodig.

Een afspraak maak je bij de assistente of via 050-3610500.

Je betaalt vooraf bij de balie; uitsluitend mogelijk per pin.

Het echo-apparaat zendt geluidsgolven uit en vangt de echo daarvan weer op. Deze geluidsgolven noemen we ultrageluid omdat ze een hogere frequentie hebben dan het menselijk oor kan waarnemen. De inwendige organen weerkaatsen het geluid (echo). Het echo-apparaat zet deze echo om in een tweedimensionaal beeld. Het beeld is wit, zwart en grijs, afhankelijk van de hardheid van het weefsel waar de geluidsgolven tegen aankomen.

Zijn er risico’s?
Van echoscopie is nooit wetenschappelijk aangetoond dat het schadelijke effecten heeft. Toch is er geen garantie dat geen ongewenste of onbekende effecten zullen optreden. Ons advies is: maak alleen een echo als dit nuttige informatie oplevert.

Dit is afhankelijk van de duur van de zwangerschap.  Als je minder dan 10 weken zwanger bent, wordt een inwendige (vaginale) echo gemaakt. Dit geeft bij een prille zwangerschap namelijk een beter beeld en betere onderzoeksresultaten. Ben je langer dan 10 weken zwanger dan wordt meestal een uitwendige echo (via de buikwand) gemaakt.

Uitwendige echo
Je krijgt gel op je blote buik. Dit is om een goede geleiding van de geluidsgolven te krijgen. Met de zender-ontvanger (probe) gaat de echoscopiste er langzaam over je buik heen. De druk op je buik kan wat ongemak geven.

Inwendige echo
Je neemt met ontbloot onderlijf plaats op de onderzoeksbank. De echoscopiste legt een kussen onder je billen. Om de dunne probe wordt een condoom gedaan met daarop wat gel om het inbrengen in de vagina wat makkelijker te maken. Wanneer je allergisch bent voor latex is het verstandig om dit van te voren aan te geven bij de echoscopiste.

Een echo op verzoek wordt gezien als een pretecho. Deze vindt plaats op een ander moment dan de medische echo’s en kun je bij een externe praktijk laten uitvoeren. Om je ongeboren kindje te zien, om te weten of het een jongetje of een meisje is of omdat je graag meer mensen bij de echo wilt, oma’s en en opa’s bijvoorbeeld.

Echo geslachtsbepaling
Vanaf 15 – 16 weken zwangerschap kun je deze echo laten maken. We proberen dan het geslacht van de baby te bepalen en je krijgt foto’s en filmpjes op een USB-stick mee. Mocht het niet lukken om het geslacht te zien, dan kun je gratis op een ander moment terug komen.

Kosten € 45,-.

Uitgebreide echo
Deze echo duurt 30 minuten en kun je laten uitvoeren vanaf 22 weken. Met deze echo krijg je een volledig beeld van je kindje omdat het kindje alweer wat groter is. Deze echo is leuk als je bijvoorbeeld meerdere mensen wilt meenemen om naar de baby te kijken. Je krijgt na de echo een aantal uitgeprinte foto’s mee en alles foto’s op een USB-stick.

Kosten: € 67,50.

3D/4D echo
Deze echo duurt 30 minuten en kun je laten uitvoeren tussen de 24 en 29 weken. Met deze echo krijg je een volledig beeld vanuit allerlei hoeken van je kindje. Deze echo is leuk als je bijvoorbeeld meerdere mensen wilt meenemen om naar de baby te kijken. Je krijgt na de echo alle foto’s en filmpjes in kleur en zwart-wit mee op een USB-stick.

Kosten: €100.

Vanaf 1 april 2017 wordt de NIPT aangeboden aan alle zwangeren als niet-invasieve prenatale screening. NIPT staat voor Niet Invasieve Prenatale Test.  Dit betekent dat er een bloedonderzoek bij de zwangere wordt gedaan; er wordt bij deze test geen echo gemaakt.  De test maakt gebruik van een techniek waarbij het bloed van de moeder wordt gebruikt om het DNA van het ongeboren kindje te onderzoeken. De NIPT maakt het mogelijk om te laten zien of er bij het ongeboren kindje sprake is van een afwijking op chromosoom 21 (Downsyndroom), 18 (Edwardssyndroom) of 13 (Patausyndroom).

Voor meer informatie over de NIPT verwijzen we je naar de volgende websites: https://www.pns.nl/screening-op-down-edwards-en-patausyndroom of www.meerovernipt.nl.

Het onderzoek bestaat voor de vrouw uit afname van ongeveer drie buisjes bloed uit de arm. Omdat de test niet-invasief is, loopt de vrouw ook het niet het risico op een miskraam. De NIPT biedt geen 100% zekerheid.

De NIPT uitslag
Bij een niet-afwijkende uitslag wordt een vervolgonderzoek niet geadviseerd: de kans is dan erg klein dat het kindje toch een trisomie (een extra chromosoom) heeft. De verloskundige krijgt de uitslag binnen en belt deze aan je door; op de volgende controle krijg je een uitdraai van de uitslag mee.
Bij een afwijkende uitslag kunnen er vervolgonderzoeken plaatsvinden in het UMCG. Deze mogelijkheden zullen door de verloskundige of artsen in het UMCG met je besproken worden.

De combinatietest bestaat uit twee verschillende onderzoeken. Deze moet je allebei doen om een uitslag van de combinatietest te kunnen krijgen; je hebt hierbij geen risico op een miskraam. De uitslag van de combinatietest is een kansberekening.

Het bloedonderzoek
Er wordt bloed afgenomen uit de arm bij een prikpost (bloedafnamelocatie). Het laboratorium onderzoekt je bloed op twee stofjes (PAPP-A en beta-HCG). Dit bloedonderzoek vindt plaats tussen 9 en 14 weken.

De nekplooimeting
De echoscopiste meet de nekplooi van je kindje. De nekplooi is een dun laagje gevuld met vocht onder de huid. Bij kinderen met Down-, Edwards- en Patausyndroom kan dit laagje dikker zijn dan bij kinderen zonder deze syndromen. De nekplooimeting gebeurt tussen de 11 en 14 weken zwangerschap.

Berekening kans
De dikte van de nekplooi wordt, samen met de bloedwaarden, je leeftijd en zwangerschapsduur meegenomen in de kansberekening op een chromosoomafwijking (zoals het Syndroom van Down, Edwards en Patau).In het counselingsgesprek wordt deze echo uitgebreid met je besproken.

Voor meer informatie over de combinatietest verwijzen we je naar de volgende website: www.onderzoekvanmijnongeborenkind.nl.

NIPT

Indien je kiest voor NIPT (een wetenschappelijke studie):

• Na de termijnecho krijg je een bloedformulier voor de NIPT mee en teken je het toestemmingsformulier voor deelname aan de NIPT. Daarna kun je betalen en prikken!
• De betaling van de NIPT  (€175) verloopt via de website www.niptbetalen.nl, de instructies staan beschreven op het formulier.
• Na de betaling het E-ticket goed bewaren en uitprinten (indien de NIPT niet lukt, kan je de test kosteloos herhalen maar het E-ticket is dan nodig)!
• Bloed prikken voor de NIPT kan VANAF 11 weken zwangerschap bij het laboratorium in het Martini Ziekenhuis. Graag het betalingsbewijs geprint meenemen. Deze kan NIET via de mobiel getoond worden!

Combinatietest

Indien je kiest voor de combinatietest:

• Na de termijnecho krijg je een bloedformulier voor de combinatietest mee en kan de afspraak voor de echo gemaakt worden bij de assistente.
• De kosten van de combinatietest (€176,96) kunnen voorafgaand aan het onderzoek bij de balie gepind worden.
• De bloedafname kan vanaf 9 weken zwangerschap uitgevoerd worden bij het laboratorium Certe, gelegen aan: Damsterdiep 191A, Groningen (geopend alle werkdagen van 7:30-15:00 uur).

Als de echoscopiste alle gegevens heeft zal ze direct na de echo de uitslag meegeven.

Bij vragen over de NIPT, combinatietest en het uitvoeren hiervan adviseren we je om contact met ons op te nemen, dan plannen wij een counselingsgesprek voor je in. In dit gesprek komen alle testen uitvoerig aan bod zodat je een goede keuze kunt maken.

De 20- wekenecho is een medisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij je kindje. Een lichamelijke afwijking betekend dat een deel van het lichaam er anders uitziet dan normaal. De 20-wekenecho kan plaatsvinden vanaf 18 weken tot 21 weken. De 20-wekenecho lijkt veel op de 13-wekenecho. Het kindje is echter al verder ontwikkeld en groter. Hierdoor zijn er meer details zichtbaar.

De echoscopist brengt je kindje in beeld door een echokop te bewegen over je buik. Het maken van een echo doet geen pijn en is niet gevaarlijk, je kindje voelt er niets van.  De echo duurt ongeveer 45 minuten.

De echoscopist vertelt u meteen na de echo de uitslag. Bij 95 van de 100 zwangerschappen ziet de echoscopist geen aanwijzing voor een afwijking. Vervolgonderzoek is dan niet nodig. Bij ongeveer 5 van de 100 zwangere vrouwen ziet de echoscopist iets wat een afwijking kan zijn. Het is niet altijd duidelijk of het inderdaad een afwijking is, hoe erg de afwijking is en wat dit voor je kindje betekent. Daarom kan je in zo’n geval kiezen voor vervolg onderzoek.

Tijdens de counseling krijg je van de verloskundige meer informatie over deze echo. Je hoeft niets te betalen voor de counseling of voor het echo-onderzoek. Vervolgonderzoek gaat soms wel van je eigen risico af.

Klik op de folder voor meer informatie.